สถาบันการเงินทำหน้าที่สำคัญในการเป็นตัวกลางในการระดมเงินออมจากผู้ออมไปสู่ผู้ลงทุน มีความเชื่อมโยงอย่างใกล้ชิดกับภาคเศรษฐกิจต่างๆ ทั้งภายในและนอกประเทศ ธปท. จึงกำกับดูแลเพื่อให้ สง. (1) ตอบสนองความต้องการของภาคเศรษฐกิจจริงอย่างมีประสิทธิภาพ (2) มีความสามารถในการแข่งขัน และ (3) มีเสถียรภาพในแง่ความมั่นคงของสถาบันการเงินแต่ละแห่งและขอบระบบการเงินโดยรวม ภายใต้หลักการ 5 ด้าน ดังนี้ ​

​​​​​​​​​ดูแลให้สถาบันการเงินมีความมั่นคง และมีระบบบริหารความเสี่ยงที่ดี (Prudent) 

ส่งเสริมให้สถาบันการเงินมีประสิทธิภาพ (Efficiency) 

ดูแลให้สถาบันการเงินมีธรรมาภิบาลที่ดี (Good Governance) 

ให้สถาบันการเงินดำเนินธุรกิจอย่างเป็นธรรมต่อลูกค้าและประชาชน (Fair and Customer Protection) 

กำกับสถาบันการเงินเพื่อดูแลระบบเศรษฐกิจ (Macro Prudential) ​

• ​​​ธปท. มีกระบวนการที่ชัดเจนและโปร่งใสในการกำหนดนโยบายและหลักเกณฑ์การกำกับดูแล สง. กล่าวคือ มีการศึกษาและวิเคราะห์เหตุผล ความจำเป็น ข้อดี ข้อเสีย มาตรฐานสากล แนวทางปฏิบัติในประเทศใกล้เคียง และผลกระทบต่อระบบสถาบันการเงิน โดยมีการรับฟังความเห็นจาก สง. รวมทั้งต้องผ่านการพิจารณาของคณะกรรมการนโยบายสถาบันการเงิน (กนส.) ​​​

• ภายหลังจากออกนโยบายและหลักเกณฑ์การกำกับดูแล สง. แล้ว ธปท. ยังมีการติดตามผลกระทบ และปรับปรุงตามความเหมาะสมของ ​หลักเกณฑ์ ฯ อย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้มั่นใจว่ากระบวนการกำหนดนโยบายและหลักเกณฑ์ดังกล่าวมีความเหมาะสม สามารถนำไปปฏิบัติได้อย่างมีประสิทธิผล และไม่เป็นภาระกับสถาบันการเงินโดยไม่จำเป็น ​

• ทั้งนี้ สาธารณชนสามารถเรียกดูข้อมูลของประกาศ ธปท. และหนังสือเวียนจากในเว็บไซต์ฐานข้อมูลราชกิจจานุเบกษา และ เว็บไซต์ของ ธปท.​​​​