BOX 8 ทองคำหลวงตามหาบัว :
จากพลังศรัทธาสู่การเก็บรักษาใน "คลังหลวง"
“หลวงตาฯ ให้ความสำคัญเป็นอย่างมากกับแบงก์ชาติ ที่จะหาเงินกับทองคำมาเข้าคลังหลวงเป็นทุนสำรองเพื่อพิมพ์ธนบัตรออกมา หลวงตาฯ ของเราเห็นความยุ่งยากของบ้านเมืองในปี 2539-2540 ที่เกิดการผิดพลาดแทบล้มทั้งยืนในต้มยำกุ้งครั้งที่แล้ว จึงให้ความสำคัญกับทองคำที่เป็นทุนสำรอง หลวงตาฯ ก็บอกพระทุกองค์นะให้หยุดงานก่อสร้างทั้งหลายไว้ ให้รัดเข็มขัดพวกเราเอง ให้หันมาช่วยกันระดมหาทองคำเข้ามาคลังหลวง..ตัวหลวงพ่อเอง ก็งดทุกอย่าง และหาเงินมาซื้อทองคำถวายหลวงตา“
หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก เจ้าอาวาสวัดป่านาคำน้อย
หลวงตามหาบัว แสดงธรรมรับผ้าป่าช่วยชาติที่ ธปท. เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2542
ธปท. รับมอบทองคำในงาน "ผ้าป่า 12 เมษาฯ สืบหน่อ ต่อแขนงคลังหลวง บูชาพระคุณองค์หลวงตา" ที่สวนแสงธรรม พุทธมลฑลสาย 3 เมื่อวันที่ 27 เมษายน 2566 เพื่อสมทบในทุนสำรองเงินตรา
พระธรรมวิสุทธิมงคล (บัว ญาณสมุปนุโน) หรือ "หลวงตามหาบัว" สะเทือนใจที่เห็นความลำบากของประชาชนในช่วงวิกฤตปี 2540 จึงตัดสินใจปลุกความหวังคนไทย ด้วยการจัดตั้งผ้าป่าช่วยชาติขึ้น
กิจกรรมผ้าป่าช่วยชาติได้รับความสนใจจากลูกศิษย์และประชาชนที่ศรัทธาในหลวงตามหาบัวอย่างมาก หลวงตาฯ และคณะผู้ติดตามได้เดินทางนำเงินจากการรวบรวมครั้งแรกมามอบให้ ธปท. ในวันที่ 6 กรกฎาคม 2541 เป็นจำนวน 1,278,000 ดอลลาร์สหรัฐ แต่การระดมทุนครั้งต่อ ๆ มาเน้นการบริจาคทองคำ ทำให้การมอบทองคำให้ ธปท. ครั้งแรกเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม 2542 โดยมี ม.ร.ว.จัตุมงคล โสณกุล ผู้ว่าการ ธปท. ในขณะนั้น เป็นผู้รับมอบทองคำจำนวน 83 แท่ง น้ำหนัก 1,036.738 กิโลกรัม เป็นทองคำกว่า 1 ต้น ตามที่หลวงตาฯ ตั้งใจไว้ พร้อมเงิน 3 ล้านดอลลาร์สหรัฐ สะท้อนการรวมน้ำใจของคนไทยทั้งประเทศครั้งประวัติศาสตร์
แม้จะสิ้นหลวงตาไปแล้วตั้งแต่ปี 2554 แต่สิ่งที่หลวงตาฯ ริเริ่มไว้ยังคงอยู่ด้วยพลังศรัทธาประชาชน ผ้าป่าช่วยชาติและพิธีมอบทองคำจึงยังคงดำเนินต่อจนถึง ปัจจุบัน ในปี 2566 ซึ่งเป็นวาระครบรอบ 110 ปีชาตกาล ของหลวงตามหาบัว ธปท. ได้รับมอบทองคำน้ำหนัก 14.495 กิโลกรัม จากศิษย์และผู้ศรัทธา เพื่อนำเข้าเป็นสินทรัพย์ในทุนสำรองเงินตรา หรือที่ทั้งหลวงตาฯ ศิษยานุศิษย์และผู้เคารพศรัทธาต่างพากันเรียกว่า "คลังหลวง" โดยมีทองคำน้ำหนักรวม 13,117.339 กิโลกรัม และเงินตรา ต่างประเทศ 10,457,159.63 ดอลลาร์สหรัฐ (ข้อมูล ณ 18 พฤษภาคม 2566)
ทองคำและสินทรัพย์ที่ได้รับบริจาคทั้งหมดถูกเก็บรักษาไว้เป็นอย่างดี มีการรักษาความปลอดภัยขั้นสูงสุด โดยมีเจ้าหน้าที่ของ ธปท. และคณะกรรมการจากหน่วยงานภายนอก เช่น สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน เข้าตรวจสอบเป็นประจำทุกปี นอกจากนี้ ธปท. ยังเปิดเผยยอดรับบริจาคทางเว็บไซต์ bot.or.th ซึ่งมีข้อมูลตั้งแต่เริ่มต้นรับบริจาคเพื่อความโปร่งใสให้ประชาชนทุกคนตรวจสอบได้
ทั้งนี้ ธปท. แยกสินทรัพย์ที่รับบริจาคจากโครงการนี้ไว้อย่างชัดเจนใน "บัญชีสำรองพิเศษ" ภายใต้ทุนสำรองเงินตรา โดยสินทรัพย์ในบัญชีนี้สามารถใช้เพื่อหนุนหลังธนบัตรออกใช้ได้เฉพาะกรณีที่จำเป็นเท่านั้น จึงมั่นใจได้ว่า สินทรัพย์ที่ได้รับบริจาคมาทั้งหมดจะทำหน้าที่เป็นสมบัติของชาติ ตามเจตนารมณ์แรกของหลวงตามหาบัวสืบไป