โครงการบางขุนพรหม คือ โครงการการทดสอบการใช้ Central Bank Digital Currency (CBDC) ระดับพื้นฐานกับประชาชนรายย่อยในวงจำกัด (Pilot Phase) เพื่อประเมินประสิทธิภาพและความปลอดภัยของ CBDC โดยไม่กระทบเสถียรภาพการเงินของประเทศในภาพรวม ในระหว่างปี 2565 ถึง ไตรมาส 3 ปี 2566

CBDC คือ เงินในรูปแบบดิจิทัลที่ออกโดยธนาคารกลาง ซึ่งมีคุณสมบัติในการเป็นสื่อกลางเพื่อชำระค่าสินค้าและบริการ สามารถรักษามูลค่า และเป็นหน่วยวัดทางบัญชีได้ สำหรับโครงการบางขุนพรหม จะเป็นการทดสอบ Retail CBDC ซึ่งหมายถึง เงินดิจิทัลเพื่อการใช้งานระดับประชาชนในวงจำกัดให้ประชาชนที่เข้าร่วมทดสอบสามารถนำ Retail CBDC มาใช้ชำระค่าสินค้าและบริการที่เข้าร่วมโครงการได้

ธปท. มีพันธกิจในการพัฒนาและยกระดับระบบชำระเงินของประเทศ ซึ่ง ธปท. เล็งเห็นประโยชน์ของ CBDC ที่มีศักยภาพในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางการเงินโดยยกระดับการชำระเงินให้มีประสิทธิภาพ รวดเร็ว เข้าถึงได้สะดวก รวมถึงโอกาสในการรองรับการเขียนโปรแกรม (Programmability) บน CBDC ซึ่งจะช่วยให้ผู้ให้บริการทางการเงินสามารถพัฒนานวัตกรรมและเชื่อมโยงกับผู้ให้บริการรายอื่นได้รวดเร็ว ต้นทุนต่ำ ซึ่งจะช่วยให้เกิดบริการทางการเงินใหม่ ๆ ที่ตอบโจทย์ผู้ใช้บริการทั้งประชาชน ภาคธุรกิจ และหน่วยงานภาครัฐได้ดียิ่งขึ้น

อีกทั้งการศึกษาเกี่ยวกับ CBDC ยังสอดคล้องกับทิศทางของธนาคารกลางทั่วโลก ซึ่ง ธปท. เป็นผู้นำเวทีโลกในเรื่องนี้โดยเป็นประเทศแรก ๆ ในโลกที่พัฒนาศึกษาเรื่อง CBDC และได้ทดสอบการใช้งาน CBDC แล้ว (Pilot Phase) 

อย่างไรก็ดี การทดสอบในโครงการบางขุนพรหมเป็นการทดสอบการชำระเงินขั้นพื้นฐานเพื่อการชำระค่าสินค้าบริการที่เข้าร่วมโครงการเพื่อทดสอบประสิทธิภาพของ CBDC เท่านั้น ซึ่ง ธปท. จะทำการทดสอบ CBDC เชิงนวัตกรรมในระยะถัดไป

1. จำกัดผู้ให้บริการภาคเอกชนที่ได้รับคัดเลือก 3 ราย : คือ ธนาคารกรุงศรีอยุธยา จำกัด (มหาชน) ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) และบริษัท ทูซีทูพี (ประเทศไทย) จำกัด

2. จำกัดผู้เข้าร่วมทดสอบ : กลุ่มผู้ใช้งานประมาณ 10,000 ราย ที่กำหนดโดย ธปท. และภาคเอกชนที่ร่วมทดสอบ 3 ราย

**ไม่มีแผนรับผู้ทดสอบเพิ่มเติม**

3. จำกัดระยะเวลาทดสอบ : ปลายปี 2565 จนถึงไตรมาส 3 ปี 2566 

4. จำกัดร้านค้าที่ร่วมทดสอบ : ในพื้นที่เฉพาะที่กำหนดโดย ธปท. และภาคเอกชนที่ร่วมทดสอบ 3 รายเท่านั้น

การทดสอบโครงการบางขุนพรหมนี้เป็นไปตามแผนที่ ธปท. ได้ออกมารายงานความคืบหน้าเรื่องการพัฒนาสกุลเงินดิจิทัลที่ออกโดยธนาคารกลางในก่อนหน้านี้ ข่าว ธปท. ฉบับที่ 39/2565 เรื่อง  ความคืบหน้าการพัฒนาสกุลเงินดิจิทัลที่ออกโดยธนาคารกลางสำหรับการใช้งานในภาคประชาชน (Retail CBDC)

ระมัดระวังหากใครพบเจอการเชิญชวนให้ใช้ หรือลงทุน Retail CBDC ใด ๆ ถือเป็นการหลอกลวงที่อาจจะเกิดขึ้นได้หลายรูปแบบ เช่น

1) หลอกลวงให้...เข้าร่วมคัดเลือกเป็นผู้เข้าทดสอบ หรือช่วยให้เข้าถึง CBDC ซึ่งไม่เป็นความจริง เพราะกลุ่มผู้ทดลองเรียบร้อยเเล้ว จึงไม่มีการเปิดรับสมัครเพิ่มเติมและไม่มีการส่งต่อ หรือขายสิทธิการร่วมทดสอบใด ๆ

2) หลอกลวงให้...ถือครอง CBDC เพื่อลงทุนหรือรับดอกเบี้ย ซึ่งไม่เป็นความจริง เพราะ CBDC ไม่มีการจ่ายดอกเบี้ย และไม่ถือเป็นการลงทุน

3) หลอกลวงว่า... CBDC จะมีมูลค่าเพิ่ม เหมือนกับเหรียญ Cryptocurrency ซึ่งไม่เป็นความจริง เพราะ CBDC มีมูลค่าคงที่ในรูปสกุลเงินบาท

4) หลอกลวงให้...ร่วมสมัคร CBDC เพื่อรับสิทธิประโยชน์จากโครงการภาครัฐฯ ซึ่งไม่เป็นความจริง เพราะโครงการนี้ ธปท. จัดขึ้น เพื่อทดสอบการใช้งาน CBDC เท่านั้น

• BOT Call Center : 0 2 283 5353 และ 1213

• Email: rCBDCpilot@bot.or.th