ทั่วโลกและประเทศไทยกำลังก้าวเข้าสู่ความเป็นเมือง (Urbanization) ซึ่งเป็นพลังการเปลี่ยนแปลงเชิงบวก ช่วยสร้างโอกาสในการทำงาน เพิ่มรายได้ เข้าถึงโครงสร้างพื้นฐาน และเกิดประโยชน์จากการรวมกลุ่ม แต่ต้องอาศัยการวางแผนและบริหารจัดการอย่างเหมาะสม ในกรณีของไทยความเป็นเมืองไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะในส่วนกลางเท่านั้น แต่เมืองหลักในภูมิภาคหลายแห่งกำลังเติบโตเช่นกัน สะท้อนจากการขยายตัวของพื้นที่สิ่งปลูกสร้างในหลายพื้นที่และการเคลื่อนย้ายของประชากร พลวัตความเป็นเมืองหากได้รับการสนับสนุนและวางแผนที่ดี ในอนาคตเมืองเหล่านี้จะเป็นพลังขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยต่อไป

1. ความสัมพันธ์ระหว่างการเติบโตของเมือง เศรษฐกิจ และความเป็นอยู่

การเติบโตของเมืองสัมพันธ์กับเศรษฐกิจและความเป็นอยู่

การวางแผนและจัดการเมืองที่ดีเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อสร้างรายได้และการเติบโตอย่างยั่งยืน ลดปัญหาคนจนเมือง ความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงบริการสาธารณะ ที่อาจส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคมได้

2. สถานการณ์ความเป็นเมืองของไทย และความท้าทายที่เผชิญ

กรุงเทพฯ คือ หนึ่งในเมืองเอกนครที่มีประชากรหนาแน่น ต้องเผชิญปัญหาจราจรที่กระทบต่อเศรษฐกิจและสังคม รวมทั้งถูกจัดอยู่อันดับท้ายๆ เรื่องความมั่นคงและความปลอดภัย ปัญหาความเป็นอยู่ของผู้อาศัยในเมือง ความเหลื่อมล้ำทางสังคมและรายได้ และการถูกกีดกันออกจากเมืองที่เติบโต

3. การเติบโตของเมืองหลักในภูมิภาค

เมืองหลักในภูมิภาคหลายแห่งกำลังเติบโต สะท้อนจากพื้นที่สิ่งปลูกสร้างที่เพิ่มขึ้น และทิศทางการเคลื่อนย้ายประชากรเข้าสุทธิ แต่ส่วนใหญ่การเติบโตยังกระจุกในบางเมืองหลักของภาค และขยายตัวในเขตอำเภอเมืองเป็นหลัก

4. ตัวอย่างเมืองหลักในภูมิภาค: เชียงใหม่ เมืองเอกนครของภาคเหนือ

เชียงใหม่ เมืองเอกนครของภาคเหนือ กิจกรรมทางเศรษฐกิจและประชากรกระจุกตัวใน จ.เชียงใหม่ และเห็นการขยายตัวของสิ่งปลูกสร้างออกไปรอบๆ เขตอำเภอเมือง

5. โอกาสการเติบโตของเมืองขนาดกลาง

ยังมีเมืองขนาดกลางอีกหลายแห่ง ที่มีโอกาสเติบโต ในระยะข้างหน้าการเติบโตของเมืองขนาดกลางคืออนาคต หลายงานศึกษาชี้ให้เห็นว่า ควรเพิ่มโอกาสให้พื้นที่ร่วมตัดสินใจอนาคตของเมืองด้วย

6. การสนับสนุนการเติบโตของเมืองรองในต่างประเทศ

ถอดบทเรียน Urbanization จากต่างประเทศ เกิดจากการพัฒนาใน 2 องค์ประกอบ คือ (1) เมืองได้รับการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน โดยเฉพาะระบบขนส่งและผังเมือง เพื่อให้เมืองเติบโตและน่าอยู่ และ (2) เมืองถูกวางเป้าหมายในการพัฒนาที่ชัดเจน ซึ่งภาคเอกชนจะเป็นผู้ตัดสินใจลงทุน ขณะที่ภาครัฐสร้างระบบนิเวศน์ที่เหมาะสมให้