การศึกษาถือเป็นรากฐานที่สำคัญของการพัฒนาด้านเศรษฐกิจของชาติ แต่ประเทศไทยยังประสบปัญหานักเรียนจำนวนมากที่ต้องออกจากโรงเรียนก่อนเวลาอันควรจากสาเหตุสำคัญคือความยากจน ส่งผลให้ประเทศไทยเสียโอกาสทางเศรษฐกิจ และยังเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาศักยภาพมนุษย์ซึ่งเป็นหนึ่งในหัวใจสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศให้มีความก้าวหน้า

เนื่องในโอกาสครบรอบ 50 ปีแห่งการสถาปนาธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ในปี 2535 ธปท. จึงได้ก่อตั้งมูลนิธิ 50 ปี ธปท. ขึ้น เพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการร่วมแก้ไขปัญหาทางการศึกษา ด้วยการสนับสนุนจาก ธปท. ผู้บริหาร และพนักงาน ตลอดจนผู้มีจิตศรัทธา ในการร่วมบริจาคเพื่อช่วยเหลือและสนับสนุนทุนการศึกษาของนักเรียนที่เรียนดี ประพฤติดี มีคุณธรรม แต่ขาดแคลนทุนทรัพย์

เกือบ 30 ปีที่ผ่านมา มีนักเรียนผู้ขาดโอกาสทางการศึกษาได้รับทุนช่วยเหลือจากมูลนิธิ 50 ปี ธปท. ไปแล้วกว่า 160 ล้านบาท ครอบคลุมรายจ่ายด้านการศึกษาให้นักเรียนกว่า 600 คนทั่วประเทศ ความสำเร็จของพวกเขาถือเป็นความภาคภูมิใจของมูลนิธิ 50 ปี ธปท. ที่ได้เป็นส่วนหนึ่งในการสร้างโอกาสให้แก่ทรัพยากรบุคคลในหลากหลายสาขาอาชีพ ทั้งแพทย์ พยาบาล วิศวกร ทันตแพทย์ ครูอาจารย์ ตลอดจนช่างในโรงงานอุตสาหกรรม

อีกกำลังใจสำคัญของมูลนิธิ 50 ปี ธปท. คือจดหมายจากนักเรียนทุนที่ส่งกลับมายังมูลนิธิ 50 ปี ธปท. ที่บอกเล่าถึงความสุขที่ได้รับการศึกษาต่อตามความฝัน โดยเหล่านักเรียนมีความมุ่งมั่นประพฤติตนเป็นคนดีและตอบแทนสังคมจากโอกาสทางการศึกษาที่ได้รับ

เพื่อยกระดับคุณภาพการศึกษาในภาพรวม ควบคู่กับการให้ทุนการศึกษาแก่นักเรียนรายบุคคล มูลนิธิ 50 ปี ธปท. ได้ขยายขอบเขตการสนับสนุนการศึกษาในมิติที่กว้างขึ้น ตั้งแต่ปี 2561 เป็นต้นมา ผ่านการใช้ซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์ทางการศึกษาในการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนในวิชาวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์แก่นักเรียนชั้นประถมศึกษาตอนปลายและมัธยมศึกษาตอนต้นกว่า 3,500  คนในโรงเรียนต่าง ๆ ทั้ง 4 ภูมิภาคของประเทศ ซึ่งนอกจากจะช่วยทำให้บุคลากรครูมีเวลาในการพัฒนานักเรียนแล้ว ยังทำให้ผลการเรียนวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ดีขึ้น สะท้อนจากค่าเฉลี่ย ONET ของโรงเรียนเหล่านี้ที่เพิ่มขึ้นและสูงกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศ

ปัจจุบัน มูลนิธิ 50 ปี ธปท. ยังให้ความช่วยเหลือและสนับสนุนทุนการศึกษารายบุคคลแก่นักเรียนตั้งแต่ระดับประถมศึกษาถึงระดับอุดมศึกษา จำนวน 173 คนในทุกจังหวัดของประเทศไทย ตลอดจนยังคงสนับสนุนการใช้ซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์ทางการศึกษาอย่างต่อเนื่อง

ในการก้าวเข้าสู่ปีที่ 80 แห่งการสถาปนา ธปท. นับได้ว่ามูลนิธิ 50 ปี ธปท. ได้เดินทางมาถึงปีที่ 30 แล้ว และไม่ว่าจะผ่านไปอีกนานเท่าใด มูลนิธิฯ จะยังคงมุ่งมั่นสร้างโอกาสทางการศึกษาอย่างต่อเนื่อง เพื่อสืบทอดเจตนารมณ์ที่มีมาตั้งแต่อดีตผู้ว่าการป๋วย อึ๊งภากรณ์ จนถึงปัจจุบัน เพื่อร่วมช่วยเหลือนักเรียนที่ขาดแคลนทุนทรัพย์ให้มีโอกาสได้เรียนต่อ และเติบโตไปเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาประเทศ